Ý tưởng là điểm khởi đầu của một dự án khởi nghiệp. Trong chương I của Sổ tay khởi nghiệp Startup playbook, Sam Altman đã đưa ra 5 câu hỏi cơ bản để đánh giá 1 ý tưởng.

1. Một trong những điều đầu tiên chúng tôi hỏi các công ty tham gia Y Combinator là họ đang xây dựng sản phẩm gì và tại sao?

Chúng tôi cần những câu trả lời rõ ràng, súc tích. Đây là điều cần thiết để đánh giá cả bạn - với tư cách là founder (nhà sáng lập) cũng như chính ý tưởng đó. Là một founder, bạn cần phải có khả năng suy nghĩ và giao tiếp rõ ràng - vì bạn sẽ phải tuyển dụng, gọi vốn, bán hàng,… Các ý tưởng nói chung cần phải rành mạch để truyền đạt (cho người khác hiểu), và các ý tưởng phức tạp phần lớn là một dấu hiệu của lối suy nghĩ lộn xộn hoặc một vấn đề không thực. Nếu một ý tưởng mà không thực sự khiến ít nhất một vài người phấn khích khi nghe nó lần đầu tiên, thì cũng chẳng hay ho lắm.

2. Ai là những người đang thực sự cần sản phẩm này?

Trường hợp tốt nhất, chính bạn nên là đối tượng mục tiêu của sản phẩm. Trường hợp tốt thứ nhì là bạn hiểu đối tượng đó cực kì tốt.

Nếu công ty đó đã có người dùng rồi, chúng tôi sẽ hỏi có bao nhiêu người dùng và số lượng đó đang tăng lên như thế nào. Chúng tôi cố gắng tìm hiểu tại sao nó không tăng trưởng nhanh hơn và đặc biệt quan tâm xem người dùng có yêu thích sản phẩm đó không. Thông thường, điều này có nghĩa là họ (người dùng) sẽ tự lôi kéo bạn bè để dùng sản phẩm đó mà không cần công ty phải khuyến khích. Ngoài ra, chúng tôi cũng quan tâm liệu công ty có tạo ra doanh thu không, nếu không thì tại sao.

Nếu sản phẩm đó chưa hề có người dùng, chúng tôi sẽ tạo ra những thứ tối thiểu đủ để kiểm nghiệm giả thiết.

Có 2 cách để kiểm nghiệm một ý tưởng là:

(1) Mang nó ra ngoài thị trường và xem điều gì sẽ xảy ra

hoặc

(2) Cố gắng bán nó trước.

 Cách (1) hợp với các sản phẩm cho người tiêu dùng (B2C) vì họ có thể nói với bạn rằng họ sẽ dùng nó nhưng thực tế thì họ không mua.

Cách thứ (2) hợp với những sản phẩm cho doanh nghiệp (B2B) vì nếu một công ty nói sẽ mua sản phẩm của bạn, họ sẽ thường làm như vậy.

Ví dụ, hãy cố lấy được một thỏa thuận đồng ý mua của khách hàng trước khi code hay phát triển sản phẩm. Nếu họ đồng ý mua, chúng tôi có thể tin rằng ý tưởng của bạn tốt. Đặc biệt, nếu bạn đang là một công ty B2B rồi, chúng tôi sẽ hỏi rằng bạn đã có một bức thư đồng ý mua sản phẩm của mình chưa. Với phần lớn các công ty công nghệ sinh học và phần cứng thì cách tốt nhất để kiểm nghiệm một ý tưởng là nói chuyện với khách hàng tiềm năng, rồi xem phần nhỏ nhất nào của sản phẩm bạn có thể xây dựng được đầu tiên.

Sẽ là rất quan trọng để bạn tiếp tục cải tiến ý tưởng của mình khi bạn nhận được phản hồi từ người dùng. Bạn cần cực kì hiểu người dùng  -  bởi bạn cần nó để đánh giá ý tưởng, xây dựng sản phẩm tốt và là sau đó gây dựng một công ty tuyệt vời.

3. Tại sao founder lại muốn bắt đầu công ty này?

Bởi vì như tôi đã nói, khởi nghiệp thực sự vất vả. Nó cần thời gian và đòi hỏi những nỗ lực không ngừng nghỉ. Founder và toàn bộ nhân viên cần phải chia sẻ sứ mệnh của công ty mình để có thể duy trì được nó.

4. Làm thế nào để công ty bạn có thể trở thành độc quyền (monopoly) trong tương lai? (Nói cách khác, bạn sẽ làm gì nếu bị cạnh tranh?)

Có rất nhiều thuật ngữ cho từ này, nhưng chúng tôi thích cách dùng của Peter Thiel: Những công ty độc quyền là những công ty làm tốt việc của họ đến mức mà các công ty khác không thể đưa ra một thứ khác để thay thế.

Tất nhiên, chúng tôi không muốn bạn cư xử một cách phi đạo đức để cạnh tranh với đối thủ của mình. Thay vào đó, chúng tôi tìm kiếm những doanh nghiệp đủ sức mạnh và tầm vóc để những đối thủ khác khó lòng bắt chước.

5. Cuối cùng chúng tôi sẽ hỏi tới thị trường mục tiêu của bạn?

Nó đang như thế nào, nó sẽ phát triển nhanh ra sao và viễn cảnh trong vòng 10 năm tới? Chúng tôi cố gắng hiểu tại sao thị trường đó sẽ tăng trưởng nhanh và tại sao nó lại tốt cho startup gia nhập. Chúng tôi rất quan tâm tới những xu hướng công nghệ lớn đang hình thành mà phần lớn mọi người chưa nhận ra. Thường, các công ty lớn không giỏi để nhận ra điều đó.

Theo Sam Altman

Sam Altman nhà sáng lập và điều hành vườn ươm danh tiếng Y Combinator (YC). YC được xem là vườn ươm tốt nhất thế giới hiện nay. Đây là nơi sản sinh ra những tên tuổi như DropBox, AirBnB. Startup playbook tổng kết những lời khuyên phổ biến ở YC dành cho những người có niềm đam mê khởi nghiệp và mong muốn thành lập công ty cho riêng mình. Trong bài tiếp theo, chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn bài viết về năng lực của nhà sáng lập.

Bài tiếp theo: Năng lực của nhà sáng lập

• Startup Playbook
• Sổ tay khởi nghiệp